روش شستشوی ممبران های آب شیرین کن اسمز معکوس

شستشوی ممبران ها در آب شیرین کن های اسمز معکوس بطور اختصار CIP ، عملیات CIP نامیده می شود (CIP مخفف Clean In Place می باشد).

هنگامی واحد RO نیازمند CIP است که ظرفیت آبدهی 10-15 کاهش پیدا کرده و یا DP (تفاضل فشار آب قبل و بعد از ممبران) به بیش از 4-5 بار افزایش یابد و یا با افزایش یکباره EC مشاهده گردد. در اینصورت سیستم نیازمند CIP می باشد، گرچه لازم است قبل از انجام CIP ، کاهش دما ، میزان تزریق مواد بهسازی آب ، سلامت فیلتر کارتریج ها و سایر تجهیزات و پارامترها کنترل گردد.

چگونگی شستشوی ممبران های آب شیرین کن

در حالت عادی چنانچه سیستم RO بدون هرگونه تغییر حاد پارامترهای فوق در حال بهره برداری باشد، نیز توصیه میگردد در فاصله زمانی 3 ماه یکبار، CIP ملایم صورت پذیرد.

بر اساس منابع شرکت های سازنده ممبران ، مواد شیمیایی جهت CIP پیشنهاد میگردد، گرچه مواد توصیه شده توانایی شستشوی ممبران ها را دارند لیکن ، مواد مذکور برای آب های نرمال پیشنهاد شده و برای آب هایی با آلودگی های گسترده ممکن است کارایی 100% نداشته باشند.

گرچه عوامل رسوبگزار بر پایه کاتیون ها نظیر یون کلسیم ، منیزیم ، آهن وسایر فلزات متداول و همچنین آنیون های سولفات و کربنات ، رسوب های عمومی در ممبران ها می باشند ، لیکن با توجه به نفوذ پساب های صنعتی به آب های سطحی و حضور ترکیبات آلی و برداشت از آب های آلوده ( Intake) برخی ترکیبات غیرمحلول و پیچیده (Complex ) در ممبران ها ایجاد نموده که به با مواد شیمیایی مرسوم قابل شستشوی کامل نمی باشند.

از طرف دیگر ورود باکتری ها به سیستم RO و رشد توده های باکتریایی بدلیل وجود محیط مناسب رشد و تکثیر باکتری ها ، ایجاد Biofouling ها شدید در ممبران ها نموده که با عملیات CIP با کمک ترکیبات اسیدی و قلیایی عمومی ، بطور کامل قابل شستو نیستند و لازم است از مواد ضد باکتری کش (بایوساید) استفاده نمود.

نکته بسیار مهم و قابل توجه در فرآیند CIP آن است که باید دقت داشت کلیه مواد شیمیایی مورد استفاده غیر اکسید کننده و باعث آسیب به ممبران ها نگردد.

لذا کنترل pH و غلظت مواد مورد مصرف در بهینه سازی اثرگزاری بر رسوبات و کاهش اثرات تخریبی بر ممبران و پرشر وسل ها بسیار حائز اهمیت است.

بطور مثال استفاده از مواد قلیایی قوی در CIP باعث آسیب به سطح داخلی پرشر وسل های FRP شده و با از بین بردن ماتریس پلس استز یا اپوکسی سازنده پرشر وسل ها ، الیاف شیشه آزاد شده که خود باعث ایجاد گرفتگی و آسیب به ممبران ها می گردند.

الیاف مذکور در دهانه ممبران ها تجمع یافته و باعث گرفتگی فیلترها می شوند.

گاهی این الیاف به اشتباه به عنوان الیاف تخریب شده فیلتر کارتریج فرض می گردد و با تعویض مدلهای گوناگون فیلتر کارتریج سعی بر رفع این مشکل می نمایند ، چراکه در اغلب موارد ممبران ها از درون پرشروسل ها خارج نمی شوند و این معضل فقط هنگام تعویض ممبرانه ها قابل مشاهده می باشد.

برای اطمینان از شستشوی کامل ممبران ها ، استفاده از مواد شیمیایی مناسب و بدون ایجاد آسیب به تجهیزات RO توصیه میشود.

مواد شیمیایی شوینده ممبران ها ،در سه نوع پایه اسیدی ، قلیایی و بایوساید-دترجنت ، تضمین کننده شستشو و CIP کامل RO می باشد.

استفاده از سه ماده در هر CIP الزامیست و مواد شیمیایی مذکور از نوع ملایم با حداکثر توانایی شستشو و غیر اکسید کننده می باشند.

غلظت مناسب ، محلول سازی آسان ، عدم نیاز به تنظیم pH در طی عملیات CIP ، ایمنی و بدون خطر برای کاربر از مزایای عمده این دسته مواد شیمیایی می باشد.

همچنین مواد مذکور برای RO های آب شیرین تا RO های آب دریا بسیار موثر و کارآمد می باشند.